Kamu Denetçiliği Kurumu, Hükmün Açıklanmasının Geri Bırakılmasına ilişkin kararın, kişinin güvenlik soruşturmasının olumsuz olarak değerlendirilmesine imkan vermeyeceğine karar verdi.
Bir infaz koruma memuru alımında yaşanan olayda, HAGB'den dolayı, güvenlik soruşturması olumsuz çıkmış ve adayın ataması yapılmamıştır.
Dosyayı inceleyen Kamu Denetçiliği Kurumu, Hükmün Açıklanmasının Geri Bırakılmasına ilişkin kararın, kişinin güvenlik soruşturmasının olumsuz olarak değerlendirilmesine imkan vermeyeceğine karar verdi.
İŞTE KDK'NIN KARARI
Kamu Denetçiliği Kurumunun 06/04/2016 tarihli kararının özeti:
Sözleşmeli infaz ve koruma memurluğu için yapılan sözlü sınav ve mülakat sonucunda başarılı olan başvuran, hakkında İl Emniyet Müdürlüğünce yapılan güvenlik soruşturması ve arşiv araştırması sonucunda "yaralama" suçundan "1 yıl 15 gün" hapis cezası ile cezalandırılmasına, hükmün açıklanmasının geri bırakılmasına, 5 yıl süre ile denetim süresine tabi tutulmasına" karar verildiğini, Adalet Bakanlığı Ceza ve Tevkif Evleri Genel Müdürlüğünce kurulan Değerlendirme Komisyonu tarafından söz konusu kararın 19/03/2010 tarihinde kesinleştiği gerekçe gösterilerek güvenlik soruşturmasının olumsuz değerlendirilip 657 sayılı Devlet Memurları Kanununun 48 inci maddesinde belirtilen şartları haiz olmadığı iddiası ile atama işleminin iptaline karar verildiğini, atama işleminin yapılması ve uğradığı maddi hak kayıplarının tarafına ödenmesi talebinde bulunmuştur.
Başvuran hakkında denetim süresi içerisinde kasten yeni bir suç işlemediği ve denetimli serbestlik tedbirine ilişkin yükümlülüklere uygun davrandığı anlaşıldığından 15/04/2015 tarihinde açıklanması geri bırakılan hükmün ortadan kaldırılmasına ve davanın düşürülmesine karar verilmiştir.
Başvuruya konu iddialar hakkında Kamu Denetçiliği Kurumunun bilgi ve belge talebimine istinaden Adalet Bakanlığı Ceza ve Tevkif Evleri Genel Müdürlüğü yazısı ve eklerinde özetle: Devlet memurluğuna alımda genel ve özel şartların, 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu'nun 48 inci maddesinde düzenlendiği, B/2 bendinde "Kurumların özel kanun veya diğer mevzuatında aranan şartları taşımak" şartına yer verildiği, Ceza ve Tevkifevleri Genel Müdürlüğü personel alımına ilişkin genel şartların, Adalet Bakanlığı Memur Sınav-Atama ve Nakil Yönetmeliğinde düzenlendiği, Yönetmeliğin 6 ncı maddesinin 5/d bendinde infaz ve koruma memuru olabilmek için "güvenlik soruşturması olumlu olmak" şartına yer verildiği, aynı yönetmeliğin 6 ncı maddesinin 18/b bendinde ceza infaz kurumları ve tutukevleri ile denetimli serbestlik müdürlüklerinde görev alacak bütün unvanlardaki personel için "güvenlik soruşturması olumlu olmak" şartının tekrar edildiği, Güvenlik Soruşturması ve Arşiv Araştırması Yönetmeliğinin, değerlendirmenin nasıl yapılacağını içerdiği, güvenlik soruşturmasının 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu'nun 48. Maddesinin A/5 bendinde sayılan suçlar ve cezalar ile sınırlandırıldığına ilişkin herhangi bir hüküm içermediği, böyle bir değerlendirmede bulunmanın güvenlik soruşturmasının mantığına da aykırılık oluşturacağı, memur ataması yapılırken genel ve özel şartlar dışında kalan hususların da güvenlik soruşturmasının değerlendirilmesinde yer alabildiğini,
Başvuran hakkında "silahla yaralama suçundan" "1 sene 15 gün hapis cezası ile cezalandırılmasına, hükmün açıklanmasının geri bırakılmasına" karar verilmesinin, ceza hukuku anlamında bir değerlendirme olduğu, memur hukuku anlamında herhangi bir değerlendirme içermediği, memur hukukunun kendine özgü yapısı sebebiyle adli anlamda herhangi bir şekilde ceza içermeyen durumların idari anlamda cezaya sebebiyet verebildiğini,
Ceza infaz kurumlarının hassas yapısı sebebiyle güvenlik anlamında daha ciddi önlemler alınması gereken kurumlar olduğu, bu kapsamda da diğer kurumların aksine ceza infaz kurumlarında görev yapacak tüm personel için güvenlik soruşturması olumlu olmak şartına yer verildiği, bu hususun güvenlik soruşturması ve arşiv araştırması yönetmeliğinde de belirtildiğini,
Ceza infaz kurumları için personel alımında atanmaya hak kazananlar için yukarıda bahsedildiği üzere suça konu olan eylemin niteliği değerlendirilerek, ceza infaz kurumlarının hassas yapısı, yapılan işin niteliği de göz önünde bulundurularak değerlendirme yapıldığı belirtilmiştir.
Kamu Denetçiliği Kurumu yaptığı inceleme neticesinde;
5271 sayılı Ceza Muhakemeleri Kanununun 231 inci maddesinde düzenlenmiş olan Hükmün Açıklanmasının Geri Bırakılması kararının, sanık hakkında hükmolunan cezanın belli bir denetim süresi içerisinde sonuç doğurmaması, denetim süresi boyunca kasıtlı bir suç işlenmez ve yükümlülüklere uygun davranılırsa ceza kararının ortadan kaldırılması ve davanın düşmesine yol açan bir cezanın bireyselleştirilmesi kurumu olduğu,
Bu bağlamda CMK 231 inci maddesinin (5) numaralı bendinde "Sanığa yüklenen suçtan dolayı yapılan yargılama sonunda hükmolunan ceza, iki yıl (2) veya daha az süreli hapis veya adli para cezası ise? mahkemece, hükmün açıklanmasının geri bırakılmasına karar verilebileceği, hükmün açıklanmasının geri bırakılmasının, kurulan hükmün sanık hakkında bir hukuki sonuç doğurmamasını ifade edeceği, (13) numaralı bendinde ise, hükmün açıklanmasının geri bırakılması kararının, bunlara mahsus bir sisteme kaydedileceği, bu kayıtların, ancak bir soruşturma veya kovuşturmayla bağlantılı olarak Cumhuriyet savcısı, hakim veya mahkeme tarafından istenmesi halinde, bu maddede belirtilen amaç için kullanılabileceği,
Başvuran hakkında verilmiş karardan dolayı kişinin güvenlik soruşturmasının olumlu sonuçlanmadığı belirtilmek suretiyle ataması iptal edilmişse de 5271 sayılı Kanunun 231 inci maddesinin (13) numaralı bendindeki "Hükmün açıklanmasının geri bırakılması kararının, bunlara mahsus bir sisteme kaydedileceği, bu kayıtların, ancak bir soruşturma veya kovuşturmayla bağlantılı olarak Cumhuriyet savcısı, hakim veya mahkeme tarafından istenmesi halinde, bu maddede belirtilen amaç için kullanılabileceği", yine 5352 sayılı Adli Sicil Kanununun 6 ncı maddesindeki? "Kamu davasının açılmasının ertelenmesine ve hükmün açıklanmasının geri bırakılmasına ilişkin kararların, ancak bir soruşturma veya kovuşturmayla bağlantılı olarak mahkeme, hakim, askeri hakim, Cumhuriyet Başsavcılığı veya askeri savcılık tarafından istenmesi halinde verilmek üzere kaydedileceği" hükümleri karşısında, Adli Sicil Kaydında özel bir yere kaydedilmesi gereken ve kanunun belirlemiş olduğu amaçlar dışında kullanılamayacağı belirtilen Hükmün Açıklanmasının Geri Bırakılmasına ilişkin kararın, İnfaz Koruma Memurluğu sınavı açısından kişinin güvenlik soruşturmasının olumsuz olarak değerlendirilmesine imkan vermeyeceğinin açık olduğu,
Başvuranın, yargılandığı davadaki suçun vasıf ve mahiyeti, denetim süresi içerisinde kasten yeni bir suç işlemediği ve denetimli serbestlik tedbirine ilişkin yükümlülüklere uygun davrandığı gerekçesiyle hakkında verilmiş olan mahkümiyet kararının kaldırılmış olması, memuriyete engel oluşturacak nitelikte başka bir fiilinin bulunmaması, güvenlik soruşturması ve arşiv araştırması sonucunun olumsuz olarak değerlendirilmesini haklı kılabilecek hukuken kabul edilebilir başkaca bir tespit de bulunmaması gerçeği karşısında hukuka uygun olmadığı değerlendirilmiş,
İptal edilen söz konusu atama işleminin makul sürede kaldırılarak, başvuranın atamasının yapılması hususunda Adalet Bakanlığı Ceza ve Tevkif Evleri Genel Müdürlüğüne TAVSİYEDE BULUNULMASINA karar vermiştir.