Atama Sonuçları

MEB son zamanlarda çok güzel bir uygulama başlattı. Yayınlanacak yönetmelikler MEB ana sayfasında taslak metin olarak paydaşların ulaşımına açılıyor. İlgililer bu taslak yönetmelik metnini okuyup yorumluyor. Ardından paydaşlar mebbis şifreleri ile sisteme giriş yaparak bu taslak metnin maddeleri üzerinde olumlu veya olumsuz görüşlerini bildiriyor. Bu zamana kadar memurların yakındığı en büyük sıkıntılardan biri, yapılan yönetmeliklerin sahada olanlar tarafından değil; masa başında oturan bürokratlar tarafından yapıldığı, bu nedenle uygulamada bir çok sorunla karşılaşıldığı eleştirisi idi.

MEB 12 yıllık zorunlu eğitimin kanunlaşması ile bununla ilgili yönetmelikleri zaman içerisinde birer birer güncelliyor. Bu güncelleme esnasında ilkokul, ortaokul ve liselerde uygulamanın nasıl yapılacağı açıklanırken, eskiden gözden kaçan noktalarda ilave edilip, tekrardan düzenleniyor. MEB geçtiğimiz günlerde bu çerçevede Özel Eğitim ve Rehberlik Hizmetleri Genel Müdürlüğü internet sayfasında, “Özel Eğitim ve Rehberlik Hizmetleri Yönetmeliği Taslağı”nı yayınladı. Yönetmelik taslağına (http://orgm.meb.gov.tr/meb_iys_dosyalar/2014_01/23121514_zeleitimverehberlikhizynetmeliktasla.pdf) linkinden ulaşabilirsiniz.

Yukarıdaki yönetmelik taslağı da Özel Eğitim ve Rehberlik Hizmetleri’nin özel ve resmi kurumlarda; okulöncesi, ilkokul, ortaokul ve liselerde nasıl uygulanacağını açıklıyor. Taslak metnin 76. Maddesi de “Rehber öğretmenin görev ve sorumlulukları” olarak belirlenmiş. Bizim bu yazıyı yazmadaki amacımız da okullardaki rehber öğretmenlere bu yönetmelik taslağı çerçevesinde yeni ek görevler yüklenip yüklenmediğini değerlendirmek. Çünkü bize ulaşan rehber öğretmenler, yönetmelik taslağında kendilerine fazladan iş yükü yüklendiği yönünde eleştirilerde bulunuyordu.

Öncelikle “Rehber öğretmen kimdir?” sorusuna cevap arayarak, okullardaki mevcut rehber öğretmenlerin görevlerini kısaca hatırlatalım. Rehber öğretmenler ilkokul, ortaokul ve liselerde görevli olup, görev yaptıkları okulun rehberlik psikolojik danışma iş ve işlemlerini yürüten öğretmenlerdir. Diğer öğretmenlerden farklı olarak derse girmeyip, yaptıkları işin gereği olarak okullarda ayrı birer rehberlik hizmetleri odası bulunan öğretmenlerdir. Dışarıdan bakan bazı okul idarecileri ve diğer branş öğretmenlerinde, çalışma saatleri ve derse girmemelerinden dolayı rehber öğretmenlerin iş yükünün hafif olduğu yönünde bir algı oluşmuştur.

Üstüne üstlük bir çok kurumda memur, müdür yardımcısı sayısı yetersiz olduğu (Ya da verimli kullanılamadığı için) için okul yönetimleri tarafından rehber öğretmenler, rehber öğretmenlerin iyi niyetlerine bakılarak memur veya müdür yardımcısı gibi de hizmet vermektedirler. Ayrıca İlçe MEM’lerin hazırladığı bir çok programda okul rehber öğretmenlerinden istifade edilmektedir. Bu nedenle bir çok rehber öğretmen görevli olduğu okula haftada ancak birkaç gün gelebilmektedir. Buradan da anlaşılacağı üzere, aslında rehber öğretmenlerin iş yükü hiç de öyle sanıldığı gibi az değildir.

Taslak yönetmeliği tam olarak okumayan rehber öğretmenler de bu algı yanılmasından yola çıkarak, iş yüklerinin arttığı yönünde bir kanıya ulaşmışlardır. Taslak yönetmeliğin 76. Maddesi rehber öğretmenlerin görev ve sorumluluklarını şöyle sıralamaktadır.

Rehber öğretmenin görev ve sorumlulukları

"MADDE 76 – (1) Okullarda/kurumlarda görevli rehber öğretmenlerin görev ve sorumlulukları şunlardır:

a) Okulun/kurumun türü, kademesi ve öğrencilerin ihtiyaçlarına göre rehberlik ve psikolojik danışma hizmetleri yıllık çalışma programını hazırlar ve programda yer alan faaliyetleri yürütür.

b) Yıllık çalışma programında yer alan faaliyetlerin uygulanmasında sınıf öğretmenlerine ve sınıf rehber öğretmenlerine rehberlik eder.

c) Okula/kuruma yeni gelen öğrenciler için oryantasyon ve uyum çalışmalarını planlar ve yürütülmesinde gerekli tedbirleri alır.

ç) Öğrencinin kendini tanıma, eğitsel ve mesleki ihtiyaçlarını belirleme sürecinde psikolojik ölçme araçları ile bireyi tanıma tekniklerini bir bütünlük içinde uygular, değerlendirir, yorumlar ve raporlaştırır.

d) Bireyi tanıma, tarama ve yönlendirme çalışmalarını yürütür.

e) Eğitim ve iş fırsatları ile meslekler hakkında öğrencileri ve ailelerini bilgilendirir.

f) Öğrencinin ilgi, yetenek, değer, çevre koşulları ve kişilik özelliklerini çok yönlü değerlendirerek ders, bölüm, alan, dal, sosyal kulüp vb. seçimi yapmasına ve/veya bir üst öğrenim kurumuna yönelmesine rehberlik eder.

g) Bireysel veya grupla psikolojik danışma yapar.

ğ) Bireylerin gelişimlerini desteklemek amacıyla aile rehberliği yapar.

h) Gerekli durumlarda öğrenci ve/veya ailesini ilgili kurumlara/kuruluşlara yönlendirir ve süreci izler.

ı) Okul yöneticileri, öğretmenler, okul personeli ve ailelere rehberlik ve psikolojik danışma ile ilgili ortak bir anlayış kazandırmak için müşavirlik yapar.

i) Risk altında bulunan öğrencilere yönelik önlem alınması ve destek sağlanması için gerekli çalışmaları yapar.

j) Danışmanlık tedbiri kararı alınmış çocuğa ve çocuğun bakımından sorumlu olan kişilere ilgili mevzuat hükümlerince danışmanlık tedbiri hizmeti sağlar.

k) Psikososyal önleme koruma ve müdahale biriminin çalışmalarına katılır.

l) Orta öğretim kurumlarında ödül ve disiplin kuruluna yönlendirilen çocuklarla gerektiğinde görüşme yapar ve görüşme raporunu kurula sunar.

m) Mezun olacak öğrenciler için öğrencinin kişisel, eğitsel ve mesleki özelliklerini içeren değerlendirme raporunu okul yönetimi koordinasyonunda, sınıf rehber öğretmeni, veli ve öğrenci işbirliği ile hazırlar.

n) Sunduğu hizmetlerin etkinliğini ve verimliliğini artırmak amacıyla araştırma, izleme ve değerlendirme çalışmaları yapar.

o) Özel eğitim ihtiyacı olan öğrenciler ve ailelerine yönelik eğitim hizmetlerinin yürütülmesinde ilgili kişi, kurum ve kuruluşlarla iş birliği yapar.

ö) Özel eğitim ihtiyacı olan öğrencilerin bireysel gelişimini değerlendirmek üzere formlar hazırlanmasında BEP geliştirme birimi, öğretmenler ve ilgili personel ile iş birliği yapar."

Taslak yönetmeliğin 96. Maddesi de şöyle demektedir. "(1) Rehber öğretmenler merkezi sistem sınavlarının tercih döneminde öğrencilere karar vermelerinde ve seçim yapmalarında yardımcı olmak üzere görevlendirilebilirler.

(2) Görev yaptığı okulda/kurumda rehber öğretmenlere yönetim, ders, nöbet ve merkezi sistem sınavları hariç sınav görevi verilemez. Ayrıca ödül ve disiplin kurulunda üye olarak görevlendirilemez."

Görüldüğü gibi taslak yönetmelik rehber öğretmenlere ilave hiçbir yük getirmemektedir. Rehber öretmenler taslak yönetmelik maddeleri ile ilgili olumlu-olumsuz veya eksik gördükleri yönleri mebbis şifreleri ile girip MEB’e bildirdiklerinde önümüzdeki günlerde yayınlanacak asıl yönetmeliğe büyük katkı sağlamış olacaklardır. MEB tüm görüşleri dikkate almakta, yönetmelikleri buna göre paydaşlardan aldıkları dönütlerle çıkarmaya çalışmaktadır. (29.01.2014)